Tokat Ballıca Damlataş Mağarası
Ballıca Mağarası Tokat'ın Pazar ilçesine bağlı Ballıca Köyünde, deniz seviyesine göre 1085 rakımlı bir tepede bulunmaktadır. 680 m. boyunda, 94 m. yüksekliğindeki Ballıca Mağarası yaklaşık 3,5 milyon yılda oluşmuştur. Mağara içinde nem oranı yüzde 54 ve yaz-kış ortalama sıcaklığı 18 derecedir.
20 Nisan 2019'da Ballıca Mağarasını ziyaret ettik ve biz gelmeden 4 gün önce UNESCO Dünya Geçici Mirası Listesi'ne eklendiği haberi gelmişti. Ayağımız uğurlu gelmiş olabilir :) Ayrıca Ballıca Mağarası Türkiye'den 2019 yılında UNESCO Dünya Geçici Mirası Listesi'ne giren tek miras alanı olmuş. Daha 2019'un dördüncü ayındayız, önümüzde koskocaman 6 ay var. Belki başka değerlerimizde 2019'da UNESCO listelerine eklenebilir.
Ballıca Mağarası'nda sarkıt, dikit, sütun, duvar ve örgü damlataşları, mağara gülleri ve iğneleri, damlataş havuzları ve soğan sarkıtları gibi birçok farklı şekil bulunmaktadır. Sarkıtlar, dikitler ve diğer şekiller su damlamaları ile oluşmuştur. Bir küp şekeri büyüklüğündeki kayaç ortalama 50 ya da 75 yılda oluşuyormuş. Buradan mağaranın doğanın gizemli gücünün en büyük örneklerinden biri olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca Ballıca Mağarası'nın ziyarete kapalı yerleri, gezilen yerlerinden daha fazlaymış, buradan da büyüklüğü hakkında fikir edinebiliriz.
Ballıca Mağarası'nda oksijen oranı yüksek olduğu için doğa harikası görünümünün yanında şifa arayanların da uğrak yeridir. Özellikle mağaraya sabah saatlerinde gelen KOAH ve astım hastaları belirli noktalarda oluşturulan banklarda 3-4 saat oturarak bol bol oksijen alarak şifa buluyorlar. KOAH ve astım hastalarının yanı sıra uyku apnesi, horlama gibi şikayetleri de olanlar mağarayı ziyaret edenler arasında yer alıyormuş.
Ballıca Mağarası'nın bir önemli özelliği de adında gizli. Neden Ballıca adı verilmiş? Mağaranın dar sokaklarından ve alçak tavanlı yerlerinden geçiyor ve karanlık noktalarından birine varıyoruz. Kayaçlara el fenerini sabitleyip ışığı açıyoruz! Fenerden yansıyan ışık kayaçlardan geçiyor ve bal renginde lamba gibi ışıldıyor. Ve en önemlisi mağaradaki tüm kayaçlar bu özelliğe sahip ama en iyi bu karanlık bölümde anlaşıldığı için burada anlatılıyormuş.
Ballıca Mağarası'nın bir sürprizi de kayaçlara uzaktan ışık tutulduğunda ortaya çıkıyor. Fotoğraflarda da görüldüğü gibi kayaçlarda halkalar görülmekte. Bu halkaları mağaranın en karanlık yerinde kayaçlara ışık tutulduğunda çok net görebilirsiniz. Bir halka 150 senede oluşuyormuş ama bu halkalara göre mağaranın yaşı hesaplanmıyormuş.
Ballıca Mağarası'nın ziyarete kapalı bölümleri açık olandan daha fazla demiştik. Bu bölümlerden birinde 2 milyona yakın yarasa yaşamaktaymış. Yarasalar mağaralar için çok önemli canlılarmış. Mağaranın içindeki fareleri ve diğer haşereleri yiyerek temizliyorlarmış. Ayrıca mağarada oluşan karbondioksidin dışarı çıkmasını sağlıyorlarmış. Eğer karbondioksit mağarada kalırsa kayaçlarda kararma oluşuyormuş. Mağara kayaçlarını ellemek, flaşla fotoğraf çekmek de yasak! Mağara ekosistemi için zararlıymış. Mesela mağara duvarını ellediniz, yaklaşık 50 yıl geriye gitmesine sebep oluyormuşsunuz o bölgenin.
